Khi Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực, nhiều người quan tâm liệu có cần phải thay đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường được gọi là sổ đỏ, sổ hồng) đã được cấp trước đó hay không. Bài viết này sẽ làm rõ những thay đổi về tên gọi, mẫu mã của Giấy chứng nhận theo luật mới, cũng như trả lời câu hỏi liệu có bắt buộc phải đổi Giấy chứng nhận cũ hay không.
Tên gọi mới của Giấy chứng nhận theo Luật Đất đai 2024
Trong ngôn ngữ thông dụng, người dân thường gọi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là “sổ đỏ” hoặc “sổ hồng”. Tuy nhiên, theo Luật Đất đai 2024, tên gọi chính thức của văn bản này là “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất”.
Khoản 21 Điều 3 của Luật Đất đai 2024 định nghĩa Giấy chứng nhận này là một chứng thư pháp lý do Nhà nước cấp để xác nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất hợp pháp của người được cấp. Tài sản gắn liền với đất được cấp Giấy chứng nhận bao gồm nhà ở và các công trình xây dựng khác theo quy định của pháp luật.
Luật cũng quy định rằng các Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã được cấp theo các luật trước đây vẫn có giá trị pháp lý tương đương với Giấy chứng nhận mới theo Luật Đất đai 2024.
Lịch sử thay đổi tên gọi của Giấy chứng nhận
Tên gọi của Giấy chứng nhận đã trải qua nhiều lần thay đổi:
- Trước ngày 10/12/2009, tên gọi chính thức là “Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở” hoặc “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”.
- Từ ngày 10/12/2009 đến 31/12/2023, tên gọi chính thức là “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất”.
- Từ 01/01/2025, tên gọi chính thức sẽ là “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất”.
Có bắt buộc phải đổi Giấy chứng nhận cũ theo Luật Đất đai 2024?
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đề xuất mẫu mới cho Giấy chứng nhận theo Luật Đất đai 2024. Mẫu mới này có kích thước 210 x 297mm, gồm một tờ hai trang với nền hoa văn trống đồng màu hồng cánh sen.
Trang 1 của Giấy chứng nhận mới bao gồm:
- Quốc hiệu và Quốc huy
- Mã QR code
- Tên “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất” in màu đỏ
- Các mục thông tin về người sử dụng đất, thông tin thửa đất, thông tin tài sản gắn liền với đất, ghi chú, sơ đồ thửa đất
- Thông tin về cơ quan cấp Giấy chứng nhận
Quốc huy là biểu tượng của nhà nước, thể hiện chế độ và mang hình ảnh đặc trưng của nhà nước. Quốc huy được sử dụng trên các con dấu của các cơ quan nhà nước, trên các văn bản do các cơ quan nhà nước ban hành và trong các trường hợp khác do luật quy định.
Quốc huy Việt Nam hiện nay (nguyên thủy là Quốc huy Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) được Quốc hội Việt Nam khóa I, kỳ họp Quốc hội thứ VI (từ 15 tháng 9 tới 20 tháng 9 năm 1955), phê chuẩn từ mẫu quốc huy do Chính phủ đề nghị. Mẫu quốc huy này do họa sĩ Bùi Trang Chước vẽ, và họa sĩ Trần Văn Cẩn chỉnh sửa.
Mô tả Quốc huy Việt Nam:
- Hình dạng: Hình tròn, nền đỏ.
- Hình ảnh chính:
- Ngôi sao vàng năm cánh đặt ở trung tâm.
- Bông lúa ở xung quanh ngôi sao.
- Nửa bánh xe răng ở dưới bông lúa.
- Dòng chữ: Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở phía dưới nửa bánh xe răng, màu trắng.
Ý nghĩa của Quốc huy Việt Nam:
- Ngôi sao vàng năm cánh: tượng trưng cho sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Bông lúa: tượng trưng cho nền nông nghiệp, là ngành kinh tế chủ đạo của Việt Nam.
- Nửa bánh xe răng: tượng trưng cho nền công nghiệp.
- Màu đỏ: tượng trưng cho lòng yêu nước, tinh thần cách mạng và chủ nghĩa anh hùng của nhân dân Việt Nam.
- Dòng chữ Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: khẳng định chế độ chính trị của Việt Nam.
Quốc huy Việt Nam là biểu tượng thiêng liêng của nhà nước và nhân dân Việt Nam. Mỗi người dân Việt Nam đều có trách nhiệm giữ gìn và bảo vệ hình ảnh Quốc huy.
Trang 2 ghi nhận những thay đổi sau khi cấp Giấy chứng nhận và số vào sổ cấp Giấy chứng nhận.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là theo khoản 3 Điều 256 Luật Đất đai 2024, các Giấy chứng nhận đã được cấp trước ngày 01/01/2025 vẫn có giá trị pháp lý và không bắt buộc phải cấp đổi sang mẫu mới. Người sử dụng đất chỉ cần đổi sang Giấy chứng nhận mới nếu có nhu cầu.
Đối với trường hợp Giấy chứng nhận cấp cho hộ gia đình trước ngày 01/01/2025, nếu có nhu cầu, có thể được cấp đổi sang mẫu mới và ghi đầy đủ tên các thành viên có chung quyền sử dụng đất. Việc xác định thành viên có chung quyền sử dụng đất sẽ do các thành viên tự thỏa thuận và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Nguyên tắc cấp Giấy chứng nhận theo Luật Đất đai 2024
Điều 135 Luật Đất đai 2024 quy định các nguyên tắc cấp Giấy chứng nhận như sau:
- Giấy chứng nhận được cấp cho từng thửa đất, trừ trường hợp người sử dụng đất có nhiều thửa đất nông nghiệp tại cùng một xã, phường, thị trấn và có yêu cầu cấp chung một Giấy chứng nhận.
- Đối với thửa đất có nhiều người chung quyền sử dụng hoặc nhiều người sở hữu chung tài sản gắn liền với đất, mỗi người được cấp một Giấy chứng nhận riêng. Tuy nhiên, nếu có yêu cầu, có thể cấp chung một Giấy chứng nhận và trao cho người đại diện.
- Trường hợp quyền sử dụng đất hoặc quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của vợ chồng, Giấy chứng nhận phải ghi cả họ tên của vợ và chồng, trừ khi vợ chồng có thỏa thuận ghi tên một người làm đại diện.
- Nếu Giấy chứng nhận cũ chỉ ghi tên một người trong vợ chồng mà tài sản là chung, có thể yêu cầu cấp đổi để ghi tên cả hai vợ chồng.
Kết luận
Luật Đất đai 2024 đã đưa ra những thay đổi về tên gọi và mẫu mã của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhấn mạnh là những Giấy chứng nhận đã được cấp trước đó vẫn có giá trị pháp lý và không bắt buộc phải đổi sang mẫu mới. Việc cấp đổi chỉ thực hiện khi người sử dụng đất có nhu cầu.
Những thay đổi này nhằm đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả trong quản lý đất đai, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện các giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất. Người dân cần nắm rõ những quy định mới này để bảo vệ quyền lợi của mình và tuân thủ đúng pháp luật trong các giao dịch liên quan đến đất đai.